İzmir Rehberler Odası'nın (İZRO) Mavi Pencere Özel Eğitim Derneği ile başlattığı, "Turizmde Mesleki İşaret Dili" (Vocational Sign Language on Tourism) Projesi kapanış toplantısı İzmir Ticaret Odası Meclis Salonu'nda gerçekleşti. Hedef kitlesi turist rehberleri olan projeden, turizm sektörünün farklı alanlarında görev alan ve mesleki işaret dilini öğrenmek isteyenler de yararlanabilecek. İZRO Yönetim Kurulu Başkanı Macit Şaşzade projenin sadece Türkiye'de değil tüm dünyada ilk kez gerçekleşen ve büyük ilgi gören bir çalışma olduğuna dikkat çekti. İZRO Yönetim Kurulu Başkan Vekili Ayça Kesici ise projenin turist rehberleri için farklı iş olanakları açacağını söyledi.

İzmir Rehberler Odası’nın Mavi Pencere Özel Eğitim Derneği ile başlattığı, "Turizmde Mesleki İşaret Dili" (Vocational Sign Language on Tourism) Projesi kapanış toplantısıyla sona erdi. Erasmus+Programı Mesleki Eğitim Stratejik Ortaklıklar başlığı altında hazırlanan, Türkiye Ulusal Ajansı tarafından hibelendirilen projede Türkiye'den İzmir Turist Rehberleri Odası, Mavi Pencere Özel Eğitim Derneği, İngiltere'den Doncaster Deaf Trust, Almanya'dan Rheinisch-Westfälisches Berufskolleg (RWB) Essen, Portekiz'den Navegarores Consultores - Consultoria (NCA) yer aldı. 

İzmir Ticaret Odası (İzTO) Meclis Salonu'nda yapılan proje kapanış toplantısında dört farklı dilde hazırlanan, projeyle ilgili tüm aşamaların da izlenebildiği, uzaktan öğretim materyallerinin yer aldığı web sitesi www.vslontourism.com tanıtıldı. Eğitim modüllerinin yer aldığı sitede proje ortağı dört farklı ülkenin işaret dilinde hazırlanmış, yaklaşık 1000 ortak kelimeden oluşan "turizm terimleri işaret dili sözlüğü" de yer aldı. Ücretsiz olarak hizmet verecek site işaret dilini öğrenmek isteyen turizm profesyonelleri için 10 yıl boyunca kullanımda kalacak. Hedef kitlesi turist rehberleri olan projeden, turizm sektörünün farklı alanlarında görev alan ve mesleki işaret dilini öğrenmek isteyenler de yararlanabilecek.

Turizmde engelleri kaldıran proje

Kapanış toplantısında konuşan İl Kültür Turizm Müdür Yardımcısı Kaan Erge, İZRO'nun 2020 yılında başlattığı "Turizmde Mesleki İşaret Dili" projesiyle turizmde engelleri kaldırdığını söyledi. Bu projenin bir ilk olduğuna dikkat çeken Erge, "Proje ülkemize gelen işitme engelli turistler için kolaylık sağlarken, rehberlerimize de dört farklı dilde işaret dilini öğrenme olanağı sunuyor. Bu turist rehberleri için de son derece önemli bir iş potansiyeli yaratacak" diye konuştu. 

Engellilere yönelik çalışmalarını 2015 yılından bu yana sürdürdüklerini anlatan İZRO Yönetim Kurulu Başkanı Macit Şaşzade, ilk projelerinin "İşaret dili konuşan rehberler projesi” olduğunu anımsattı. Engelsiz turizm konusunda desteklerinin 2020 yılında başlatılan "Mesleki İşaret Dili Projesi”yle sürdüğünü belirten Şaşzade, sadece Türkiye'de değil saptadıkları kadarıyla dünyada ilk kez gerçekleştirilen bu projenin sadece turist rehberlerine değil sektördeki tüm profesyonellere hizmet vereceğine dikkat çekti.

Çalışma saatleri düzensiz olan turist rehberleri için uzaktan erişimle eğitim olanağı sağlayan bu projenin İZRO’nun engelsiz turizm hedefi için Mavi Pencere Derneği ile hazırladığı ikinci çalışma olduğunun altını çizen Macit Şaşzade, bu çalışmanın ardından İzmir Valiliği ve yine Mavi Pencere ile birlikte “Ege'nin İncileri Rota Projesi”ni yaşama geçireceklerini belirterek şu bilgileri paylaştı:

Ege’nin İncileri rota projesi

“Yeni projemizde Bergama, Efes ve İzmir kent merkezine odaklanan bir rota üzerinde çalışıyoruz. Sağırlara yönelik bir turizm rotası nasıl oluşturulur, turist bu rotaya nasıl gelecek, nasıl gezecek bunların üzerinde çalışıyoruz. Hazırlayacağımız akıllı uygulamalar da bu rotalarda sağır vatandaşların yararlanabileceği, üzerinde çalıştığımız işaret dilini konuşabilen personelin bulunduğu işaret dili dostu iş yerlerini de belirteceğiz. Bu rotayı izleyen işaret dilini kullanabilen işitme engelli vatandaşlar bu firmaları görüp tercih edebilecek. Bu projemizin de Eylül ayında sonuçlanmasını bekliyoruz.” 

Kesici: Proje dünya turizmi için önemli 

İZRO Yönetim Kurulu Başkan Vekili Ayça Kesici de projenin çok sayıda yabancı dili konuşabilen eğitimli rehberlere, bu dillere işaret dilini de ekleme olanağı sağlayacağını söyledi. Kesici, "Projeyi ekip olarak bizler yaptık. Diğer ortaklarımız kendi ülkelerine uyarladılar. Hepsi kendi ülkelerinin işaret dili alanında eğitim veren önemli kurumları. Bu çalışmanın sadece Türkiye için değil, dünya turizmi için önemli olduğunu söylediler. Artık açık erişimle proje herkesin kullanımına açılmış durumda" dedi. 

Her ülkenin işaret dilinin farklı olduğunu kaydeden Ayça Kesici, "Çalışma sırasında fark ettik ki, turizmde işaret dilinde bir terminoloji yok. Ortak çalışmayla yaklaşık 1000 kelimelik turizmle ilgili sözcükler saptadık, dört dile çevrildi bunlar" bilgisini paylaştı. Rehberler açısından işaret dilini öğrenmenin büyük bir kazanç olduğuna değinen Kesici, "Her alanda olduğu gibi uzmanlaşmak rehberlikte de çok önemli. Ben işaret dili rehberiyim dediğinde rehber çok büyük bir alanı kapsıyor. İşaret dilini konuşabilen rehber aranan rehber olacağını çok kısa bir zamanda görecek" görüşünü dile getirdi. 

Eğitim modüllerine erişim ücretsiz

Proje kapsamında erişime açılan web sitesine, proje paydaşları ve yapılan çalışmalara ilişkin bilgi veren Mavi Pencere Özel Eğitim Derneği Koordinatörü Gamze Kaya, A1-A2 ve B1 seviyesinde turizm odaklı ve tur rehberlerine yönelik işaret dili öğretim programının eğitim modüllerine, ücretsiz olarak erişileceğini anlattı. Mavi Pencere Özel Eğitim Derneği Başkanı Gökhan Kaya ise 2015 yılından bu yana çalıştıkları İZRO ile ürettikleri projelerin engelsiz turizm konusunda çok önemli geri dönüşleri olduğuna değindi. Kaya, tüm bunların işaret dili ile turizm sektörünü buluşturan, alan uzmanlarıyla bir araya gelerek yapılan, bu nedenle de fark yaratan projeler olduğunu vurguladı.

Farklı ülkelerin turizm profesyonelleri de kullanabilir

Bu projede bütüncül bir yaklaşımla müfredat oluşturduklarını ve kullanımı son derece kolay eğitim modülleri hazırladıklarını anlatan Gökhan Kaya, oluşturulan web sitesinde işaret dili ile ilgili sıkça yapılan yanlışlara, sağır kültürüne ve işaret diline ilişkin bilgilendirmelere de yer verdiklerini söyledi. Kaya, "İşaret dilini turizm sektörüyle buluşturan ve yeni iş olanakları açan projelerimiz bulmacanın parçaları gibi düşünülebilir. Turizmde Mesleki İşaret Dili Projesi'ni bizim rehberlerimizin yanı sıra farklı ülkelerin turizm profesyonelleri de kullanabilir. Projede yer alan ölçme değerlendirme bölümü kişilere kendini değerlendirme fırsatı da sunacak” diye ekledi.

Yeni projelerin yolda olduğunu belirten Gökhan Kaya, bir sonraki çalışmanın 10 paydaşla gerçekleşecek Ege'nin İncileri Rota Projesi olacağını söyledi. Bir rehber kitap ve pilot uygulamaların yapılacağını anlatan Kaya, bunları tamamlayan bir diğer projenin ise “Sağır Şefler Dünya Mutfağını Öğreniyor projesi” olduğunu sözlerine ekledi. 

***

AB'de her on kişiden biri işitme engelli

Mavi Pencere Özel Eğitim Derneği Başkanı Gökhan Kaya, Avrupa İşitme Engelliler Federasyonu'nun (EFHOH), 2015 yılında yayınlanan “Hearing Loss: The Statistics” başlıklı raporunda dünyada ve Avrupa’da işitme engellilerin sayısına ilişkin bilginin yer aldığını söylüyor. Kaya, "Raporda işitme engellilerin sayısını tam olarak bilmenin zorluğuna değiniliyor. Ancak 507,4 milyon nüfusa sahip Avrupa Birliği nüfusunun tahminen yüzde 9’unun, yani her on kişiden birinin, yaklaşık 50 milyon kişinin işitme engelli olduğu tahmin ediliyor” diyor. Gökhan Kaya, “Gerçekleştirdiğimiz Turizmde Mesleki İşaret Dili Projesi ile bu kitleye erişim de hedefleniyor. Projeyle hazırladığımız sitedeki modülleri kullanan rehberler kendi kendine, kolayca işaret dilini öğrenip turistlere hizmet verebilecek bir düzeye gelebiliyor" görüşünü dile getiriyor.