Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın 2022 yılı Engelli ve Yaşlı İstatistik Bülteni'ne göre İzmir, evde bakım hizmetinden en az yararlanan beş ilden biri olarak kayda geçti.

Bakanlığın Eylül 2022 yılı raporunun "Evde Bakım Yardımı" bölümünde yer alan bilgiye göre; 2007 yılında bakanlığın evde bakım yardımından ülke genelinde 28 bin 583 engelli yararlandı. 2022 yılında ise bu sayı yaklaşık 19,5 kat artarak 559 bin 900 kişiye çıktı. 2007 yılında bu yardımlar için 35 milyon 4 bin lira ödenirken bu rakam Eylül 2022 tarihinde 11 milyon 21 bin 4 milyon liraya ulaştı.

Rapora göre evde bakım yardımı alanların çoğunluğunu 60 yaş üstü engelli kadınlar oluşturdu. Bu yardımı alanların yüzde 44,18'i kadın, yüzde 55,82'si erkek oldu. Evde bakım yardımından faydalananların en az olduğu yaş grubu 0-3 yaş olarak görüldü.

İzmir'deki engelli bireyler yararlanmıyor

Rapordaki verilere göre İzmir, evde bakım hizmetinden yararlanan engelli birey sayısının en az olduğu iller arasında yer aldı. Raporda "TÜİK Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi 2020 sonuçlarına ve Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü verilerine göre; il nüfusuna oranla evde bakım yardımı alan engelli bireyin en fazla olduğu ilin Siirt (il nüfusunun yüzde 1,27’i), en az olduğu ilin Ankara (il nüfusunun yüzde 0,38’i) olduğu görülmektedir. Nüfusa oranına göre Evde Bakım Yardımı alan engelli sayısının en fazla olduğu beş il; Bartın, Bitlis, Mardin, Muş ve Siirt’tir. Nüfusa oranına göre bu yardımdan faydalanan engelli birey sayısının en az olduğu beş il ise; Ankara, Bilecik, Denizli, Eskişehir ve İzmir’dir" denildi.

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi 2021 sonuçlarına göre, toplam nüfusu 4 milyon 425 bin 789 olan İzmir'de; Aralık 2021 itibariyle evde bakım yardımı alan engelli birey sayısı ise 18 bin 136 oldu. Bu sayı il nüfusunun yüzde 0,40'ı olarak kayıtlara geçti.

Evde sağlık hizmetlerine nasıl başvuruluyor?

Evde sağlık hizmetini aile hekimleri, hastanelerde oluşturulan evde sağlık birimleri ve Sağlık Müdürlükleri bünyesindeki mobil ekipler veriyor. Evde sağlık hizmetlerinden Sağlık Bakanlığı'nın 444 38 33 numaralı hattı aranarak ücretsiz hizmet yararlanılabiliyor. Bu hatta yardım alacak kişinin nüfus bilgisi, ev adresi, gerektiğinde aranacak yakınlarının telefon bilgisi kayıt ettiriliyor. Yatağa bağımlı ve kronik hastalığı olan hastalar, ihtiyacı olan sağlık hizmetlerini ev ortamında ve bu konuda uzman bir kadro ile alabiliyor. Bu hizmetle, hastaya tanı koymak yerine tanısı konulmuş hastaya düzenlenen tedavinin takibi ve uygulanması sağlanıyor.

Bu hizmetle; tedavinin takibi, tahlillerin yapılması, heyet raporlarının yenilenmesi, tıbbi bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinin hastanın evinde uygulanması, sosyal ve psikolojik destek verilmesi amaçlanıyor.

Evde sağlık hizmetinden kimler yararlanabiliyor?

Evde sağlık hizmeti alabilecek grupta önceliği, kronik hastalığı nedeniyle hastanede sürekli yatarak tedavi olması gereken hasta grubu oluşturuyor. Bu gruba;

• Yürüyemeyen ve kendi ihtiyaçlarını karşılayamayacak durumda olup yatağa tam bağımlı olan engelli ve yaşlı hastalar (Alzheimer, demans, felç hastaları gibi…),
• Büyük cerrahi operasyon geçirmiş olanlar,
• Ortopedi ve travmatoloji hastalarından yara bakımı, enjeksiyon, infüzyon ve diğer kısa süreli hemşirelik hizmetlerine ihtiyaç duyanlar,
• İleri derecedeki kas hastalığı, diyabet, kalp, damar, hipertansiyon ve nörolojik hastalığı olanlar,
• Terminal dönem, kanser (onkoloji) hastası olan palyatif bakım hastaları,
• KOAH (kronik obstrüktif akciğer hastalığı) vb. akciğer ve solunum sistemi hastalıkları olan, oksijen tedavisine ihtiyacı olan diğer hastalar,
• Spastik çocuklar,
• Hareket kabiliyetini kaybetmemiş, yatağa bağımlı olmayan, herhangi bir sağlık kuruluşuna gidebilecek durumda olan ve sağlık sorunları çok ağır tablolar oluşturmayan hastalar evde sağlık hizmetlerinden yararlanamıyor.