Gıda Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Reha Keskinoğlu, İzmir Veteriner Hekimler Odası Başkanı Gökhan Özdemir, Kimya Mühendisleri Odası Ege Bölge Şube Başkanı Saadet Çağlın ve Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Ferdan Çiftçi, 16 Ekim Dünya Gıda Günü nedeniyle yaptıkları açıklamayla ortak görüşlerini kamuoyuyla paylaştı.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO) kuruluş günü olan 16 Ekim Birleşmiş Milletler tarafından Dünya Gıda Günü olarak ilan edildiği anımsatıldı. Bu günün her yıl farklı bir tema ile kutlandığı belirtilen açıklamada, 2015 yılı temasının FAO tarafından "Kırsal yoksulluk döngüsünü kırmak için sosyal koruma ve tarım" olarak belirlendiği dile getirildi.

Son 13 yıldır uygulanan politikalarla tarımdan kopuş yaşandığı, çiftçinin 3 milyon hektar tarım alanını işlemekten vazgeçtiğine dikkat çekilen açıklamada, tarım girdileri son 13 yılda ortalama yüzde 410 artarken tarım ürünleri fiyatlarının ortalama yüzde 220 artış gösterdiği belirtildi. Yarı yarıya yoksullaşan çiftçinin yüksek girdi maliyetleri - düşük ürün fiyatları arasında sıkıştığı ve finansman sıkıntısıyla borçlandığı kaydedilen açıklamada, "Çiftçi düşük ürün fiyatlarıyla yoksullaşırken tüketiciler ise yüksek fiyatlardan yakınmakta, üretici fiyatları ile tüketici fiyatları arasındaki fark 7-8 katlara varabilmektedir" denildi.

Çiftçileri son zamanlarda en fazla zorlayan konunun küresel iklim değişikliğinden kaynaklı kuraklık, aşırı ve zamansız yağış, dolu ve don zararları olduğu belirtilen ortak açıklamada, tarımda sosyal korumanın araçlarından biri olan tarım sigortalarının zararları karşılamakta yetersiz kaldığı ve üreticinin mağdur olduğu vurgulandı. Ortak açıklamada ayrıca şu saptamalara yer verildi:

"Uygulanan hayvancılık politikaları ile hayvancılığımız bir istikrara kavuşmamış üretici para kazanamazken uygulanan ithalat politikaları nedeniyle Türk çiftçisine verilmesi gereken destekler yabancı ülke çiftçisine aktarılmıştır.

Sosyal korumanın araçlarından biri olan desteklemeler ne yazık ki yeterli nitelikli ve zamanında verilmemiştir. 5488 Sayılı Tarım Kanun'un 21. maddesine göre Gayri Safi Milli Hasılanın yüzde 1'inden az olamayacağı hükmü getirilen tarım desteklemeleri hiç bir zaman yüzde 0,6'yı geçmemiştir. En son 2015 yılı için tarım desteklemeleri için ayrılan bütçe 10 milyar liradır. Bu ise çiftçinin bir yılda kullandığı 3 milyar litre mazottan alınan vergiye eşittir.

Çiftçi bu durumda iken sosyal koruma olarak yalnız bırakılmış durumdadır. Tarım kesiminde büyük bir sosyal güvenlik açığı yani sosyal koruma eksikliği söz konusudur. Ziraat odalarına alınırken odaya kayıtlı olmadan çiftçilik yapan küçük çiftçiler ve mevsimlik tarım işçileri ne yazık ki sosyal güvenlik kapsamından uzakta günlük 40 lira ortalama ücretle sağlıksız koşullarda çalışmaya mahkum vaziyettedir."

Dünya Gıda Günü nedeniyle yapılan ortak açıklamada, alınması öngörülen önlemler ve talepler şöyle dile getirildi:

"Kırsal yoksulluğun giderilmesi için sosyal koruma önlemleri olarak tarım destekleri yeterli nitelikli olmalı ve zamanında verilmeli, gıda fiyatlarındaki üretici ve tüketici fiyatları arasındaki farkları üreticinin kazanacağı tüketicinin de sağlıklı güvenli gıdaya ulaşabileceği fiyat aralığında oluşacak şekilde piyasalar düzenlenmelidir.

Mevsimlik tarım işçileri ve küçük çiftçiler sosyal güvenlik kapsamına alınmalıdır. Küresel iklim değişikliğine karşı TARSİM yeniden düzenlenmeli. Hayvancılımızda ithalatçı politikalardan vazgeçerek ıslah projeleri ve zoonoz hastalıklarla mücadele geliştirilmelidir.

Tüm bunların yanında halkımızın sağlıklı, güvenli ve ucuz gıdaya erişimleri sağlanmalı ve bu alan da ilgili meslek grupları olan gıda, kimya, ziraat mühendisleri ile veteriner hekimlerin bu alanda etkin ve yeterli bir şekilde görevlendirilmeleri sağlanmalı, 5996 sayılı kanunla gıda işletmelerinde istihdamın sınırlandırılarak binlerce gıda işletmesinin denetimsiz bir şekilde gıda üretmesinin önüne geçilmelidir.

Yaşamak nasıl bir insan hakkı ise sağlıklı, güvenli ve yeterli gıdaya uygun fiyatlarla ulaşabilmek de bir insan hakkıdır.Bizler bu hakkı savunmaya ve bunun için mücadele etmeye devam edeceğiz."