Bosna Hersek'in Srebrenica kentinde 1995 yılında katledilen 8 bin 372 savunmasız insanın anısına Buca'nın Adatepe Mahallesi'nde yapılan 11 metrelik “Srebrenica Anıtı”, büyük acının yaşandığı günün yıl dönümünde açıldı. 11 Temmuz 2012 günü açılan anıtın dünya üzerinde bir ilk olduğu belirtildi.

Özbekistan Caddesi üzerindeki anıtın açılışından önce, alana yerleştirilen ekranda, 17 yıl önce Srebrenica'da yaşananlara ilişkin bir film gösterildi. Anma etkinlikleri nedeniyle Srebrenica'da bulunan Bosna Hersek Fahri Konsolosu Kemal Baysak'ın mesajı ekranda yansıdı. Baysak, Buca Belediye Başkanı Ercan Tatı'ya anıtın yapımı nedeniyle teşekkür ettiği mesajında, “Srebrenica'daki soykırımı unutmadık, unutmayacağız, unutturmayacağız” dedi.

İzmirli Boşnak kızı Kübra Utku “Srebrenicki Inferno” (Srebrenica cehennemi) adlı ağıt şarkının sözlerini seslendirirken göz yaşlarını tutamadı. Buca Belediye Başkanı Ercan Tatı, Bosna Hersek’te yaşanan savaş sırasında 35 bin çocuğun öldüğünü, 50 bin kadının tecavüze uğradığını, 2 milyon 200 bin kişinin evini terk ettiğini ve 18 bin kişinin halen kayıp olduğunu anımsattı. “Bu soykırım kardeşlerimize Boşnak oldukları için yapılmadı. Müslüman oldukları, Türk oldukları için yapıldı” diyen Tatı, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Saraybosna ve Srebrenica’daki arkadaşlarımıza, dostlarımıza, annelerimize 'Acınızı biliyoruz’ diyoruz. Acı paylaştıkça hafifler ve hafifleyecektir. Biz bu anıtı dünyanın neresinde olursa olsun anneler ağlamasın, çocuklarını kaybetmesin diye açıyoruz. İzin alabilirsek, aynı anıtı bir yıl sonra 11 Temmuz’da Srebrenica'ya dikmek istiyoruz. Biz soykırım ve teröre karşı olan bir toplumuz. Buca’dan İzmir’den Türkiye’den Saraybosna’ya Srebrenitsa’ya sesleniyorum 'Affet bizi Srebrenitsa' diyorum.”

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu da konuşmasında soykırımı lanetledi ve Buca Belediye Başkanı Ercan Tatı’ya yaptırdığı anlamlı anıt için teşekkür ettiğini söyledi. “Bu anıt Buca’da, İzmir’de soykırımı lanetlemek için yapıldı ve ilelebet yaşacak” diyen Kocaoğlu, “Hayatını kaybeden 200 binin üzerinde Bosnalı kardeşlerimize tanrıdan rahmet diliyorum. Dünyanın hiçbir köşesinde böyle bir soykırım olmasın diyor ve nefretle kınıyorum” diye konuştu.

İzmir Bosna Sancak Kültür ve Yardımlaşma Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Gül, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra yaşanan en büyük insanlık dramı olan Srebrenitsa soykırımını anlatan en güzel örneğin “Srebrenitsa Anıtı” olduğunu söyledi. Bu acıların unutturulmaması için dünyaya Buca’dan seslenildiğini dile getiren Gül, “Srebrenitsa’da yaşanan acıları unutturmamak için bu anıtı bizlere armağan eden Buca Belediye Başkanı Ercan Tatı’ya teşekkürlerimizi sunuyoruz” dedi.

Boşnakların ilk soykırımı Srebrenitsa’da yaşanmadığının altını çizen, Bosna Hersek Büyükelçi Müsteşarı Sabit Subasic, tarihte birçok soykırım yaşadıklarını söyledi. Subasic, “Bu soykırımı yaşamamak için İzmir’e göç eden ve burada yaşayan Boşnaklar bulunduğunu anlatan Subasic, sözlerini şöyle sürdürdü:

“11 Temmuz’da Bosna Hersek'te, Türkiye'de, İzmir'de ve dünyanın her yerinde zor bir gün geçiriliyor. Ama bunları anlatacak bir anıtımız yoktu. Daha önceki soykırımlarda da yaşanlar içinde bir anıt yapılmadı maalesef. Son soykırımda yaşanan şehitlerimizin ancak anıtları yapılıyor. Bu yapılan anıt büyük bir adımdır. Bir daha ki soykırımların yaşanmaması için bu anıtı yapan Buca Belediye Başkanı Ercan Tatı’ya teşekkürlerimizi sunuyorum. Geleceğimizi aydınlatacağı için.”

Anıtın kurdelesinin kesiminin ardından İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, Buca Belediye Başkanı Ercan Tatı ve konuklar gök yüzüne beyaz güvercinler bırakarak dünyaya barış mesajı verdi.

Buca Belediyesi'nce yapımı kısa sürede tamamlanan anıt, katliamda yaşamını yitirenlerin tabutlarını simgeleyen yeşil ve siyah granit plakaların üzerinde yükseliyor. 11 metre yüksekliğe sahip anıtın kaidesinin ön bölümünde Bosna Ağıtı yazılı, yan bölümlerinde ise 11 yaşında tuttuğu günlüklerle yaşanan acıları betimleyen Zlata Filipoviç'in iki şiirine yer veriliyor.

Kaide üzerine yerleştirilen ve sanatçılar Alı Yaldır, Zafer Dağdeviren ve Derya Ersoy’un yaptığı heykelde, katliam sırasında kızını kaybeden anne betimleniyor. Anıtı çevreleyen alanda Buca Belediyesi'nce çevre düzenlemesi yapıldı. Bu alanda kurulan dev ekranda Srebrenica'da yaşanan acıları anlatan belgesel, fotoğraf, şiir ve şarkılar yayınlanacak. Anıt ve çevresi, özel ışıklandırmayla günün her saatinde ziyaret edilebilir halde tutulacak.