Bu yıl 39’uncusu düzenlenen Pınar Çocuk Resim Yarışması’na ilişkin yapılan sosyolojik araştırmada Covid-19 pandemisinin çocukların hayal dünyasına da girdiği görüldü. Anadolu Üniversitesi Sosyoloji Bölümü iş birliği ile Pınar Çocuk Resim Yarışması’nda farklı bölgelerden katılan çocukların resimleri sosyolojik bir araştırmada değerlendirildi. Çocukların içinde bulundukları sosyal ortamın, onların hayal dünyalarına ve yeteneklerine olan etkilerinin incelendiği çizimlerde “doğa ve insan” temasının öne çıktığı, ayrıca çocukların yaşanan pandemi sürecinden de etkilendikleri görüldü.

Araştırmayı yapan Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dekan Yardımcısı ve Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fuat Güllüpınar, “İncelediğimiz resimlerde doğa ve insan temalı resimlerin önplana çıkması, kent hayatında doğal yaşam alanlarının daralmasıyla çocukların çevreye olan ihtiyaç ve özlemini gözler önüne seriyor. Araştırmada dikkat çeken bir diğer konu ise “Covid-19 pandemisi” oldu. Resim yarışması başvuru tarihleri her ne kadar karantina sürecinin başlarına denk gelse de çocuklar, “Yeni Normal”i hayal dünyalarından resimlerine taşıdı” dedi.

Türkiye'nin yedi bölgesinden çocuklar katıldı

Pınar’ın 1981 yılından bu yana kesintisiz olarak gerçekleştirdiği Uluslararası Pınar Çocuk Resim Yarışması, Anadolu Üniversitesi Sosyoloji Bölümü ile ortaklaşa yapılan araştırma ile mercek altına alındı. Araştırmada Türkiye’nin 7 bölgesinden, Almanya’dan ve Özel Eğitim Uygulama Okulları’ndan gelen resimler sosyolojik olarak incelendi. Çocukların içinde bulunduğu sosyal ortamın hayal dünyalarına ve yeteneklerine olan etkileri incelendi.

“Her şey çocuklarımız için” sloganıyla serbest temada gerçekleştirilen yarışmaya ilk ve ortaöğretim çağındaki 6-14 yaş arasındaki çocuklar katılırken, toplam 3 bin 719 resmin betimsel sosyolojik analizleri yapıldı. Yapılan analizler, 10 yıl önce 29. Uluslararası Pınar Çocuk Resim Yarışması kapsamında gerçekleştirilen sosyolojik araştırmanın sonuçlarıyla karşılaştırıldı.

2020 yılında da en çok “doğa ve insan” resmedildi

Araştırmada Uluslararası Pınar Çocuk Resim Yarışması’na gelen resimlerin en çok “doğa ve insan” temasında çizildiği görüldü. Doğa ve insan temalı resimlerin çizilmesi, kent hayatında doğal yaşam alanlarının daralmasıyla çocukların doğal çevreye olan ihtiyaç ve özlemini ortaya koyarken; bu temayı sırasıyla, “sosyal çevre ve insan”, “portre, tekil ve soyut nesneler” ile “toplumsal olaylar” izledi.

Pandemiden etkilendiler

Prof. Dr. Fuat Güllüpınar, araştırmada yarışma başvurularının sona erme tarihi, Türkiye’de ilk Covid-19 vakalarının görülmeye başlandığı günlere denk gelse de, çocukların süreçten etkilendiklerini ve yeni normali resimlerine yansıttıklarını söyleydi. Prof. Dr. Güllüpınar, “Yarışma Temmuz 2020’de gerçekleştirilseydi resimlerin büyük bir çoğunluğu pandemiyi yansıtacaktı. Yarışmanın bitimine yakın pandeminin başlamasına rağmen çocukların önemli bir bölümü, bu süreci ve salgının üstesinden gelmeye ilişkin çözüm önerilerini, umut verici ve yaratıcı bir perspektiften resmediyor. Çocuklarımız pandemi sürecinin iyimser bir bakış açısıyla sona ereceğine inanıyor” diye konuştu.

Bölgesel farklılıklar öne çıkıyor

Prof. Dr. Fuat Güllüpınar ve ekibinin yaptığı araştırmada bölgesel farklılıklar da ortaya çıktı. Yapılan analizde Türkiye’nin tamamına yakınında “doğa ve insan” temasının ön plana çıktığı tespit edilirken; İç Anadolu Bölgesi’nde yaşayan çocukların pandemi farkındalığının çok oluşu, Akdeniz Bölgesi’ndeki çocukların toplumsal olaylara güçlü bakışı ve Karadenizli çocukların tüm Türkiye’den ayrışan bir şekilde tema seçimleri raporun dikkat çeken başlıkları arasında yer aldı.

Ege Bölgesi'nde uzay ve teknoloji temalı resimler

Prof. Dr. Fuat Güllüpınar “Ege Bölgesi resimlerini değerlendirdiğimizde ise, oldukça çarpıcı bir biçimde öğrencilerin çok önemli bir bölümünün ilk sırada doğa ve insan temasını çizmeyi tercih ettikleri gördük. Bununla beraber öğrencilerin sosyal çevre ve insan temalı resimler çizmeyi tercih ettikleri anlaşılmaktadır. Bu noktada Ege Bölgesi’ndeki yerleşim yerlerinin çevresel dokusu ve bölgenin yapısının çocukların tercihinde rol oynadığını düşünüyoruz” dedi.

Ege Bölgesi’ndeki çocukların “doğa ve insan” temasının dışında; “sosyal çevre ve insan”, “portre, tekil ve soyut nesneler”, “boş zaman etkinlikleri” ile “toplumsal olaylar” konulu resimler de çizdiğini belirten Prof.Dr. Fuat Güllüpınar şu bilgiyi paylaştı: “Ege Bölgesi'nden gelen resimler incelendiğinde ve diğer tüm bölgelerle kıyaslandığında; doğa, boş zamanlar ve bilişim, uzay ve teknoloji kategorilerinde en fazla resim çizilen bölgenin Ege Bölgesi olduğunu tespit ettik. 2010 yılında gerçekleştirilen, “En çok ilgini çekeni çiz” konulu 29. Uluslararası Pınar Çocuk Resim Yarışması ile bu yıl “Serbest” temada düzenlenen yarışmanın sonuçları karşılaştırıldığında, 2020 yılında Ege Bölgesi’nden gönderilen resimlerde büyük artış olduğunu gözlemledik. Türkiye’nin 7 bölgesinden, Almanya’dan ve Özel Eğitim Uygulama Okulları’ndan gelen resimlerin incelendiği sosyolojik araştırmada Ege Bölgesi’nden gönderilen resimler, toplam resimlerin içerisinde ilk sırayı aldı.”