İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) Psikolojik Gelişim ve Danışma Merkezi’nde görevli uzman klinik psikolog Nilay Uğurlu Öztürk, ailelerin çocuklarına somut örnekler göstererek, oyun yoluyla depremin ne olduğunu anlatmasının yararlı olacağını söyledi. Depremi yaşayan ya da sosyal medya, televizyon gibi farklı mecralardan öğrenen çocukların, güvensizlik hissine kapılmaması için ailelere önerilerde bulunan Öztürk, “Çocuğunuzun kaygılarını önemseyin; sorularını geçiştirmeden, özenle cevaplayın. Depremin, doğal sürecin bir sonucu olduğunu anlatın. Bazen ebeveynler, yaşanılan olumsuzluktan bir fayda çıkaracağını düşünerek, ‘Ders çalışmazsan, yaramazlık yaparsan yine deprem olur’ gibi söylemlerde bulunabiliyor. Buna benzer söylemlerden kesinlikle kaçınmak gerekir. Bu söylemlerin çocukta travmatik sonuçları olacaktır” dedi.
Çocukların yetişkinleri rol model aldığını, onların konuşma ve davranışlarından çok etkilendiğini anımsatan psikolog Öztürk, “Çocuk, ebeveyni duyar, izler ve konuşulanları kendince anlamlandırmaya çalışır. Bu nedenle aileler, çocuklarının yanında konuşmalarına, izledikleri şeylere dikkat etmelidir. Ebeveyn depremle ilgili ne hissediyorsa, çocuk da benzer şekilde hisseder. Ebeveyn çok kaygılıyken çocuğunu sakinleştirmesi kolay olmaz. Bu nedenle ebeveynlerin öncelikle hislerinin farkında olmaları önemlidir. Depremin farkında olan ya da konuşmalara, görüntülere maruz kalmış çocuklara depremi, anlayacakları dilde ve yaşına uygun örneklerle anlatmak gerekir. Ebeveynler, depremin doğal sürecin bir sonucu olduğunu, güvenli bir evde oturduklarını ya da günlük hayatın etkilenmeyeceğini çocuklarına anlatabilir” bilgisini paylaştı.
Olayları fazla ayrıntılı anlatmanın çocuğu endişelendirebileceğine dikkat çeken psikolog Öztürk sözlerini şöyle sürdürdü: “Çocuğun ihtiyacı olan şey güvende olduğunu hissetmektir. Çocuğunuzun soruları olabilir. Soruları özenle cevaplamak, yaşına uygun ifadeler kullanmak, oyun yolu ile depremin ne olduğunu anlatmak yararlı olacaktır. Çok fazla ayrıntı vermek çocuğu endişelendirebilir. Basit, kısa ve net bir şekilde olayı tanımlamak ve çocuğunuzun duygularını isimlendirmek, anlamak önemlidir. Çocuğun duygularını bastırmak, yok saymaya çalışmak, onun içe kapanmasına neden olabilir. Bu nedenle çocuğun, duygularını ifade etmesine yardımcı olmak gerekir."
Çocuğun depremle ilgili endişelerinin sürmesi durumunda mutlaka bir uzmandan psikolojik destek alınması gerektiğini söyleyen
psikolog Öztürk, “Çocuğunuzun endişeleri devam ediyorsa, duygu durumunu düzenlemekte güçlük yaşıyorsa, psikolojik destek almak önemlidir. Alt ıslatma, kabuslar, parmak emme, tırnak yeme, ani öfke patlamaları, sakinleşmekte zorlanma, içe kapanma gibi durumlar, çocuğunuzun desteğe ihtiyacı olduğunun göstergesidir” görüşünü dile getirdi.