2010 yılında adaylık çalışmalarını başlatarak, 2014 yılında Bergama’nın UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne giren Bergama Belediyesi’nde kültürel mirasa sahip çıkan uygulamalar sürüyor.

İzmir’in ilk, Türkiye’nin 13. ve dünyanın ise 999. alanı olarak UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Bergama’da başta Osmanlı dönemi olmak üzere tarihi miras niteliğindeki yapılar belediye tarafından restore edilerek korunuyor ve turizme kazandırılıyor.

Bergama Belediye Başkanı Mehmet Gönenç’in koordinasyonunda, Rölöve ve Restorasyon Bürosu ile UNESCO Dünya Mirası Birimi tarafından hazırlanan projeler doğrultusunda 2009 yılından günümüze altı kamulaştırma yapıldı. Proje kapsamında 11 restorasyon projesi hazırlandı, iki alanda sokak sağlıklaştırma uygulamaları ve 11 binanın restorasyon çalışmaları tamamlandı. Kamulaştırması önceden yapılan üç binanın ise temizlik çalışmaları tamamlanıp ve projeleri hazırlanmaya başlanırken, önümüzdeki günlerde Koruma Bölge Kurulu’nun onayına sunulması planlanıyor. Restorasyon çalışmaları ise kısa sürede başlayacak olan Üç Kemer Köprüsü yakınındaki tabakhane binalarının projeleri de onaylandı.

Hedef turizmi canlandırmak

Çalışmalarla yapıları koruma altına alırken, iç ve dış turizmi de canlandırmayı hedeflediklerini söyleyen Bergama Belediye Başkanı Mehmet Gönenç, “1930'lu yıllarda yapılan tarihi Kapalı Çarşı'da onarım çalışmalarımız tamamlandı. Kale Mahallesi'nde kamulaştırdığımız tarihi evleri butik otele dönüştürerek turistik amaçlı kullanıma kazandırdık. Bergama Yabets Sinagogu ve ek binasının restorasyonunu tamamladık. 2015 yılı içinde kamulaştırması yapılan Kızıl Avlu’ya yakın ve turizm açısından oldukça stratejik bir konumda yer alan iki adet tabakhane binasının projesi 2017 yılında tamamlandı.2018 yılında restorasyon uygulamalarını yapacağız.656 ada 36 Parselin komşu parselleri olan 37-38-39 parselleri kamulaştırdık. 36 Parselde bulunan tesis ile entegrasyon sağlaması ve bölgenin önemli bir odak noktası olan Domuz Alanı mevkiine yeni çekim noktaları ekleyecek önemli bir proje olmasını planlıyoruz. Bu yapılar için Koruma Kurulu‘ndan olumlu görüş alındıktan sonra 2018 yılı içerisinde proje uygulama ihalesi yapılarak turistik tesis olarak işlevlendirilecek.Tarihte gezginlerin atıflarına konu olan Selinos Çayı dere ıslahına yönelik çalışmalarımıza da devam ediyoruz” diye konuştu.

Yeni başlanacak olan restorasyon çalışmalarına da değinen Başkan Gönenç; “1842 yılındaki sel felaketinde yıkılan Hellenistik Döneme ait Kazancı Köprüsü, Selinos Deresi kenarında inşa edilmiş Tabaklar Hamamı, 1432 yılında yaptırılan Taş Han, mimarisini incelediğimizde 16.Yüzyılın sonları - 17. Yüzyılın başlarında inşa edildiği tahmin edilen ve döneminde içinde kıymetli eşyaların satıldığı ticari bir yapı olarak kullanılan tarihi Bergama Bedesteni ve projesi tamamlanan Çukurhan’ın, daha fazla yıpranmadan önce kamulaştırılıp yerli ve yabancı turistler ile Bergamalıların kullanımına açılmasını planlıyoruz. Amacımız yapıları korur iken aynı zamanda iç ve dış turizmi de canlandırmak” dedi.

Geçmişe yaraşır bir gelecek

Başkan Gönenç, amaçlarının 2009 yılından bu yana Bergama Belediyesi tarafından restore edilen yapılarla, kentin adı dünyaya mal olmuş kişilere ait heykellerle Bergama’yı geçmişine yakışır bir geleceğe hazırlamak olduğunu söyledi. Gönenç; “Bize bırakılan mirası gelecek nesillere sağlıklı bir şekilde aktarabilmenin sorumluluğuyla hareket ediyoruz. 2 bin 500 yıldır yaşamın her daim var olduğu, krallık başkenti bu kadim şehre olan borcumuzu, Bergama'yı geçmişine yakışır bir geleceğe hazırlayarak ödeyebiliriz. Bu çalışmaları yaparken öncelikle yapıları ve mirasımızı korumayı bununla paralel olarak ilçenin iç ve dış turizmini canlandırmayı da hedefliyoruz” dedi.

Bergama’da 2009’dan bugüne yapılan çalışmalar arasında Gazipaşa Okulu (2008-2009), Bergama Yabets Sinagogu (2010), Bergama Kütüphanesi Eski Binası - Haluk Elbe Toplantı Salonu (2010), Kapalı Çarşı (2010-2011),528 Ada 1 Ve 68 Parsellerdeki Konutlar (2011-2012),807 Ada 12 Parsel-Sinagog Ek Bina (2011-2012, 456 Ada 55 Parsel-14 Eylül İlkokulu Ek Binası (2011-2012), 415 Ada 23 Parsel-Anaokulu (2012), 656 Ada 36 Parsel Belediye Sosyal Tesisi (2014), 807 Ada 12 Parsel Sosyal Tesis Projesi (2017), Abacıhan Sokak Sağlıklaştırma (2017), Kapalı Çarşı Etrafı Cephe Sağlıklaştırma Uygulaması (2018) yer alıyor.

Onarıldı, turizme kazandırıldı

Bergama Belediyesi’nce onarılan yapılar turizme kazandırılırken, yeniden işlev kazandırılan tasarımlarıyla ödül de aldı. 1867-1955 yılları arasında hizmet veren Gazi Paşa Eski Okulu 2008'de başlayan restorasyon çalışmasıyla işlev değiştirerek butik otele dönüştürüldü, turizme kazandırıldı.Bina, Tarihi Kentler Birliği’nin 2009 yılı Tarihi ve Kültürel Mirası Koruma Proje ve Uygulamalarını Özendirme Yarışması ‘nda Uygulama Kategorisi’nde ödül aldı.

1875 yılında inşa edilmiş olan Bergama Yabets Sinagogu ise 1948 yılında yaşanan göçlerin ardından sahipsiz kalarak bir süre depo olarak kullanılmıştı. Bergama Belediyesi'ne tahsis edilen Sinagog Binası, restore edilerek Tarihi Kentler Birliği tarafından düzenlenen 2014 Yılı Tarihi ve Kültürel Mirasları Koruma Proje ve Uygulamalarını Özendirme Yarışması’nda En İyi Restorasyon Uygulaması Ödülü’nü aldı.

656 Ada 36 Parselde bulunan ve 19.Yüzyıl sonu, 20.Yüzyıl başına tarihlenen konut yapısı yine aynı yıl En İyi Restorasyon Uygulaması Ödülü'nü kazandı.